Fas'ın Riyadları: Krallara Layık Konaklama

Fas'ın öne çıkan mimari yapılarından olan riyad Akdeniz medeniyetinde doğan ve İslamiyet, Endülüs ve Mağrip esintileri taşıyan bir tür saraydır. Bir zamanlar lüks ve zenginliği simgeleyen riyadlar bugün turistlerin sıklıkla tercih ettiği otel türlerindendir. Bu sıra dışı yapıda maneviyat, tarih, bilim, matematik ve Fas kültürünün iç içe geçtiğine şahitlik edebilirsiniz.

Riyadlar Fas ile özdeşleşmiş yapılardır. Ülkede Atlas Dağları manzarası olanlardan tutun mavi şehir olarak bilinen Chefchaouen'ın (Şafşavan) bir köşesinde veya şehirlerin tam merkezinde yer alan çok sayıda riyad vardır. Bu yapılar bir zamanlar Fas kültürünü temsil eden zengin ve soylu aileler için inşa edilmiş olsa da günümüzde Fas'taki konaklama alternatifleri arasında en popüler olanlardandır.

Fas seyahatinde bir riyadda konaklamak ziyaretçilere heyecan verici, eşsiz bir deneyim sunmaktadır.

Dünyanın dört bir yanından izler taşıyan riyadlar

Riyadın kendine özgü mimarisine yakından baktığınızda, İslam dünyasında öne çıkan farklı unsurları etkileyici bir biçimde harmanladığı göze çarpmaktadır. Roma, Pers, Arap ve Endülüs etkileri riyadın görkemli duvarlarına ve büyüleyici iç tasarımına yansımaktadır. Riyadlar Roma mimarisinde atrium denilen bir avlunun etrafına inşa edilmiştir ve Müslümanların Akdeniz ve Yunan Uygarlığı'na etkilerine tanıklık etmektedir. Bunlar 1880 sonrasındaki “Güzel Çağ'da (Belle Époque)” İslam dünyasında mimarlık ve teknoloji alanında kaydedilen gelişimi yansıtan tarihi binalardır. Riyad bahçeleri yapılırken Hindistan'daki Persler ve Babürlülerden ilham alınmıştır. Farsça'da "dört bahçe" anlamına gelen "Char Bagh" Kuran-ı Kerim'de geçen cennet bahçelerini andırmaktadır. Riyadların bahçeleri bu ilahi tasvirlere uygun olacak şekilde tasarlanmıştır.

Riyadın kendine has özellikleri nelerdir?

Riyad etrafı balkonlarla çevrili bir iç avlunun bulunduğu geleneksel bir binadır. Eski zamanlarda Fas'taki ailelerin mahremiyetini sağlamak amacıyla riyad odaları binanın iç tarafına bakacak şekilde inşa edilmiştir. Riyadı riyad yapan şey İslam ve Kuzey Afrika sanatının detaycılığını ve simetrisini benimsemekle kalmayıp doğa ve insana has ögeleri doğal bir şekilde harmanlamasıdır. Riyadların İslam sanatını yansıtan tarihi iç dekorasyonu, birbirinden güzel fayansları, özenle yapılmış sıva ve ahşap işleri ve pencerelerde göze çarpan ahşap oymaları ile öne çıkmaktadır. Riyad mimarisinde sıklıkla tercih edilen canlı mavi ve yeşil renklerin yanı sıra birçok kuş ve kelebek ziyaretçisini buraya çekerek doğanın içinde hissetmenizi sağlayacaktır. Bahçeleri ise bitkilere, gür yeşilliklere ve Fas'a özgü çiçeklere ev sahipliği yapmaktadır. Bu doğal ortam misafirlerine sanatsal ve manevi bir deneyim sunmaktadır.

Riyadların estetik özellikleri

İlk riyadlar çok farklı dini ve etnik kökenlerden gelen ustalar tarafından inşa edilmiştir. Bu durum riyadların mimarisine de yansımıştır. Riyadların yapımında ve dekorasyonunda kullanılan malzemelerden bazı örnekler şöyledir:

Tadelakt sıva - Duvar, tavan, çiçeklik gibi herhangi bir yüzeyde kullanılabilen ipeksi bir dokuya sahip su geçirmeyen sıvadır. Rengi kırmızı, koyu sarı veya koyu turuncudur. Tadelakt kelimesi, kökleri Yemen'e dayanan Berberi dilinde (Amazigh) ovmak, masaj yapmak veya cilalamak anlamına gelen "dalaka" fiilinden gelmektedir.

Zellige - İlk izlerine Tunus'ta rastlanan, Mağrip bölgesinde ve eski Mağribi topraklarında sıkça rastlanan İslami mozaik sanatıdır. Genellikle çeşmeler, duvarlar ve sütunların etrafına yapılan geometrik şekillerle öne çıkmaktadır.

Hat Sanatı - Sanat eseri olan resimlerde ve eski riyadların duvarlarında rastlanmaktadır. Bu sanatsal ve dini ifade biçimi maneviyatın kendi içindeki karmaşık yapısını yansıtmaktadır.

Ustuko sıvası- Tadelakt benzeri kireç sıvasıdır. Çok işlevsel olan bu sanatsal teknik Romalılar tarafından geliştirilmiştir. Dayanıklı ve şekillendirmesi kolay olan ustuko çimento, kum, su ve kireç taşı ile yapılır.

Riyadlar çoğunlukla nerede bulunmaktadır?

Riyadlar merkezi bir konumda bulunmaktadır. Büyük ölçüde turistler tarafından konaklama amacıyla tercih edilen riyadlar düğün mekanları olarak da kullanılmaktadır. İşlevsel ve etkileyici oldukları için restore edilmeye ve ziyaretçilerin en önde gelen tercihlerinden olmaya devam etmektedirler. Riyadlarda eskiden siyaset ya da iş dünyasının ünlü zenginleri ikamet ederdi, bu yüzden genellikle medina denilen şehir merkezinde çok sayıda riyad bulunurdu.

Riyad neyi simgelemektedir?

Arapça'daki "riad" kelimesinin üç farklı anlamı vardır: sağlık, doğa ve matematik. Riyad mimarisi bu üç farklı anlamı bünyesinde barındıracak şekilde gelişmiştir. Kelimenin bu karmaşık yapısı kendi içinde birçok sembolik anlam barındırmaktadır.

Sağlık- Arapça "riad" (ر و ض) kelimesinin kökü kelimenin ilk karşılığı olan 'egzersiz', 'yürüyüş' ve 'gezinme' aktivitelerini akla getirmektedir. Bu da riyadın temel özelliği olan evin içi ile dışının benzer olmasını ve riyadda konaklayanların evlerinden ayrılmadan yürüyüşe çıkma şansına sahip olmalarını çağrıştırmaktadır.

Doğa- "Riad" kelimesinin bir diğer anlamı bahçe veya çayırdır. Riyadın iç avlusunda genellikle çeşmeler bulunmaktadır. Bunun yanı sıra bolca güneş ışığı aldıkları için de riyadlar doğayı anımsatmaktadır.

Matematik - "Riad" kelimesi simetri, mekan düzeni ve yükseklik açısından matematik ile ilişkilendirilmektedir.

Riyadların kadınlara uygun özellikleri

Riyadlar Osmanlı İmparatorluğu'ndaki kadın evlerine benzer bir yapıda inşa edilmiştir. Binanın iç tarafına bakan pencereler mahremiyeti sağlamak amacıyla kadınların dışarıdan kimseye görünmeyeceği şekilde tasarlanmıştır. Terasları çevreleyen yüksek duvarlar ise birlikte çay içmek için bir araya gelen ya da ev işlerini yapan kadınların dışarıdan görülmesini engellemiştir.

Riyadların günümüzdeki önemi

Bugün riyadlar sınırların ve zamanın ötesindeki yolculuğu simgelemektedir. Turistler artık tarihi bir riyadın otantik atmosferinde kalma deneyiminin keyfini çıkarabilir ve kendilerini bir zamanlar orada yaşayan zengin insanların yerine koyabilirler.

Riyadların helal özellikli yönleri

HalalBooking.com, Fas'ın dört bir yanında çeşitli riyad seçenekleri sunmaktadır. HalalBooking.com'da bulunan filtreler, helal özellikli bir seyahatin organize edilmesini ve planlanmasını kolaylaştırır. Doğru riyadı ararken kullanabileceğiniz bazı helal filtre örnekleri şöyle:

Bayanlara özel - Bir zamanlar ev gibi inşa edilen riyadlar günümüzde hamam ve masaj salonu olarak kullanılan ek odalara sahiptir. Ayrıca çeşmeleri veya havuzları modern yüzme havuzlarına dönüştürülen birçok riyad mevcuttur. Dolayısıyla riyadlar muhafazakar kadınların yüzme deneyimini Fas sanatı eşliğinde ve tam bir mahremiyet içerisinde keşfetmesine izin vermektedir.

Alkolsüzlük - HalalBooking sizlere Fas genelinde 500'den fazla riyad sunmaktan gurur duyar. Huzur içinde tatil yapmanız için bunlardan 100'ünde kesinlikle alkol servisi yapılmamaktadır.

Camiler ve İbadet- Fas Müslümanları kucaklayan bir ülke olduğu için hemen hemen her köşede bir cami bulunmaktadır. Ayrıca Müslümanlara mütevazı ibadet mekanlarından nefes kesen görkemli camilere kadar çok çeşitli ibadethane seçeneği sunmaktadır. Bununla birlikte odalarınızda seccade ve kıble yönü talep edebilirsiniz.

Farklı Üsluptaki Riyadlar

Fas'ta her zevke uygun bir riyad bulabilirsiniz.

Geleneksel riyadlar

Tarih meraklıları ve otantik ortamları sevenler tarihi atmosferin ve orijinal mimarinin korunduğu geleneksel riyadları keşfetmekten mutluluk duyacaktır. Geleneksel riyadlara birkaç örnek aşağıda yer almaktadır:

Riad Fleur d'Orient - Bu riyad Fas'ın yerli halkı olan Amazigh kabilelerini andıran klasik renklerin lüks ile harmanlanmasına mükemmel bir örnektir. Kullanılan mobilyalarda geleneksel işçilik göze çarpmaktadır.

Riad Maison Arabo Andalouse - Adından da anlaşılacağı gibi bu riyadda geleneksel Mağrip üslubu korunmuştur. Ayrıca silik tonlardaki kil, taş ve oyulmuş ahşap ile tezat oluşturan doğal toprak tonları ve canlı bir kırmızı kullanılmıştır. Riyadın karo zeminleri de geleneksel atmosferi tamamlamaktadır.

Modern riyadlar

Riyadların turizm sektöründe önemli bir konuma gelmesi sonucunda eski riyadların yenilikçi bir tasarımla restore edilmesi fikri doğmuştur. Bir yandan geleneksel riyad unsurları korunmuş, diğer yandan da avangard dekorlarla modern dokunuşlar yapılmıştır. Modern riyadlar özellikle maceraseverler için idealdir.

Riad Khol - Bu riyad otantik Fas odalarını Avrupa üslubu mobilyalar ile bir araya getirmektedir. Her oda, ismiyle özdeşleşen bir şekilde (Toz Pembe Oda, Mat Kırmızı, Yasemin ve Yeşilimsi Kahverengi) eşsiz bir atmosfer sunmaktadır.

Riad Karmela Princesse - Bu riyad, her odasında farklı bir üslup kullanıldığı için ezber bozan türdendir. Tamamen beyaz ya da krem renginde dekore edilmiş bir yatak odasında kalabileceğiniz gibi çok farklı bir tasarıma sahip, gökkuşağı renklerinde dekore edilmiş bir yatak odasında da konaklayabilirsiniz.

Riad Ilayka - Bu riyad ilk bakışta, lüks dekorasyonu ve bir kral için döşenmiş gibi görünen mobilyaları ile geleneksel bir tarz sergilese de karanlık atmosferi ile Victorian ve Gotik üslup esintileri de taşımaktadır. Riyadda İslami etkilerin gözlemlendiği banyolara ek olarak ibadet için özel olarak dekore edilmiş odalar da bulunmaktadır.

Doğayla iç içe olan riyadlar

Doğa geleneksel riyadların eşsiz cazibesinin her zaman önemli bir parçası olmuştur. Ancak yıllar geçtikçe riyadların bazıları doğal ortamdan kopmuştur. Bununla birlikte, çeşitliliği ile ön plana çıkan Fas doğası ile iç içe olan eşsiz riyadlar da vardır.

Riad 11 Zitoune - Parlak renklerin hakim olduğu bu riyad bozulmamış doğal unsurları içermektedir. Riyadın her köşesinde oyulmamış ahşap, Sahara bitkileri ve gür yeşillikler göze çarpmaktadır.

Riad Kaiss by Anika - Gelenekselliği ve modern sanatı parlak renkler ile bir araya getiren Riad Kaiss by Anika balkonlar boyunca uzanan yemyeşil ağaçların yanı sıra Arap-Afrika esintileri ile ön plana çıkmaktadır. Roma atriumlarından esinlenilerek inşa edilen terası ve avlusu ise doğanın sunduğu özgürlüğü yansıtmaktadır.

Riad Aloes - Doğanın baskın olduğu Riad Aloes’te her oda tipine bir bitki adı verilmektedir ve odanın atmosferine söz konusu bitki egemendir. Riyadın tam ortasında tüm ihtişamıyla inanılmaz bir yüksekliğe uzanan bir muz ağacı bulunmaktadır.